GENEL HASTALIKLAR
VIRAL HASTALIKLAR
Gençlik Hastaligi : (Canine Distemper)
Köpeklerin gençlik hastaligi bulasici viral bir hastaliktir. Aanneden ilk emzirme sirasinda alinan süt,yüksek miktarda antikor içerir. Antikorlar yavruyu % 12 hafta korur.Bu nedenle hastalik genelikle 3-12 aylik köpeklerde yaygindir.Fakat daha yasli köpeklerde de rastlanabilmektedir.Yüksek ates (40-41C) ile baslayan hastalik,istahsizlik,depresyon,burun ve göz akintilari,kusma ve ishal ile devam eder.Hastaliga yakalanan köpeklerin büyük kismi (%60-80) ölür.Hastaligin en çok görülen tipi solunum tipi olmak üzere sindirim sistemi ile ilgili ve sinirsel belirtilerin gözlendigi hastalik formlari daha sik görülür.Hastaligin sinirsel formunda sara tipi nöbetler,tikler ve felçler gözlenir.Köpek iyilesse bile virüsün bagisiklik sisteminde yaptigi bozukluk kalici olur.
Kanli Ishal: (Canine Coronavirüs)
Özellikle yavru köpeklerde görülen bulasici, hizli seyreden bir hastaliktir. Eger yavru köpekte mide-bagirsak parazitleri, bakteriyel bir enfeksiyon gibi tali hastaliklar da varsa klinik seyri siddetlenir. Kanli ishal etkeni virüsü alan köpek bir hafta sonra klinik bulgulari göstermeye baslar. .
Hastalik her yastaki köpekte gastrointestinal belirtilere,yavru köpeklerde kalp kasinin iltihabina(miyokarditis) neden olur.Bu virüs özellikle hizli olarak bölünen hücreleri hedef alir.Bu hücrelerde organizmada barsakta bulunan ve alinan besinlerin degerlendirilmesi ile ilgili olan hücrelerdir.
Parvoviral hastaligin ilk belirtisi siddetli kusmadir.Kusmuk gri-beyaz renkte ve suludur.Kusmayi sulu,kötü kokulu,saridan kahverengiye kadar degisen renkte ishal izler.Ishal halinde çikarilan diskida taze ya da pihtilasmis halde kan bulunur.Ates 41.C kadar yükselir.Kusma ve ishal nedeni ile olusan sivi kayiplari sonucu çogu yavru köpekler ilk 24 saat içerisinde ölür..Bu hastalikta ölüm orani %50'nin üzerindedir. Kanli ishalin bulasmasi solunum ve diski yoluyla olur ve hasta köpegin diger köpeklerle temasinin engellenmesi son derece önemlidir.
Bulaçici Karaciger Hastaligi : (Infectious Canine Hepatitis, CAV-1)
Bu hastaligin etkeni adenovirüslerdir ve bulasma hasta köpeklerin idrari ile olur.Hastaligin en siddetli formlari yavru köprklerde görülmektedir.Asili anneden dogan yavru köpekleri kolostrum 5-7 haftaya kadar koruyabilir.Bulasici karaciger hastaliginin 13 yasindaki köpeklerde bile ölüme yol açtigi bilinmektedir.Adenovirüsler tüm dokulari enfekte edebilme yetenegindedir.Fakat daha çok karaciger hücreleri ile ilgilidirler ve bu organda siddetli yangiya neden olur.Hastaligin ilerleyen dönemlerinde gözlerde kornoval opasite (kornoal bulaniklik) sekillenir.Mavi göz olarak da adlandirilan bu bozuklugun nedeni gözlerin pigmentli tabakasinin yangisidir ve asilamayi takibende gözlemlenir.
Adenovirüs Tip-2 Enfeksiyonu : (Canine Adenovirüs Type-2 CAV-2)
Bu virüs daha çok solunum sisteminde hastalik yapmaktadir."Trache obronsitis veya Kennel Cough" olarak adlandirilan köpek öksürügü hastaliginin etkenlerinden biridir.Özellikle kalabalik ortamlarda barinan köpekler arasinda yaygindir.CAV-2 asisi ayni zamanda CAV-1 asi virüsü nedeniyle olusabilecek korneal reaksiyonlarida önler.
Köpek Nezlesi : (Canine Parainfluenza)
Bu viral enfeksiyon solunum sisteminde orta dereceli bir yangiya neden olur.Ancak CAV-2 virüsü ve Bordetalla bronchiseptica bakterisi ile kombine halde çok siddetli ve ölümcül enfeksiyonlara neden olurlar.
Koronavirüs Ishali : (Canine Coronavirüs)
Koronaviaral enfeksiyon genellikle subklinik olarak seyreder.Klinik belirtileri atesle ve hafif bir inestial akinti ile baslar,sonralari kusma ve ishal gözlenir.Koronaviral hastalik tek basina siddetli enfeksiyonlara neden olmamakla birlikte,özellikle parvoviral enfeksiyonlarla birlestigi zaman,hem klinik belirtilerin siddeti hem de ölüm oraninda artis görülür.
Kuduz : (Rabies)
Kuduz sicak kanli hayvanlarin merkezi sinir sistemini etkileyen viral bir hastaliktir.Bu eski ve korkunç hastaligin etkeni olan Rhabdovirüsler beyinde iltihap meydana getirirler.Bu virüs enfekte hayvanlarin salyasi ile tasinir.Etkeni aldiktan hsataligin baslamasina kadar geçen zaman periyod 10 gün ile birkaç ay arasinda degisir.Kuduz ölümcül bir hastaliktir.Klinik belirtiler ortaya çiktiktan sonra tedavinin faydasi yoktur.
BAKTERIYEL HASTALIKLAR
Bordetelloz:
Bu hastaligin etkeni olan Bordetella bronchiseptica bakterisi Adenovirüs Tip-2 ve Parainfluenza ile birleserek Köpek Öksürügü diye adlandirilan hastaligi meydana getirir.Köpek bordetellozisi siddetli öksürüge neden olur.Asi özellikle intranazal (burun içi) olarak uygulandigi zaman çok etkili koruma saglar.Toplam 13 antijenlik tip bu hastaliga neden olabilmektedir.Fakat sadece 3 tanesine karsi asi gelistirilmistir.Ancak bu üçü %90 nin üzeindeki vakadan sorumlu olan antijenlerdir.
Leptospiroz:
Klinik tablosu oldukça degisik olan bu enfekssyonda ates ile baslayan hastalik tablosu böbrek yetmezligi ile sonuçlanir.Böbrek fonksiyonlarinin bozulmasi üremiye neden olur.Baslica belirtileri halsizlik,uyusukluk,deprosyon,istahsizlik,ishal,kusma,agiz ve göz mukozalarinin yangisi,anormal sinirsel belirtiler ve ölüme neden olan kan pihtilasmasi bozukluklaridir.Bulasma enfekte köpek ve ratlarin idrarlari ile olur.Bu hstaligin en önemli özelligi insanlarada bulasabilmesidir.
